Al te vaak horen we van patiënten of hun begeleiders de vraag of een cataractoperatie nog wel zin heeft "op hun leeftijd". Sommige bezigheden zijn al afgebouwd door andere fysieke kwalen, of de patiënt verwacht niet al te veel bijkomende levenskwaliteit door een beter zicht. Door het heel trage verlies van zicht is niet meer duidelijk wat de patiënt echt mist.
Voordelen van een cataractoperatie op latere leeftijd
Het weghalen van de troebeling van de lens heeft een beter scherpzicht als direct gevolg, maar in een oudere leeftijdsgroep ook deze belangrijke bewezen effecten op andere ouderdomskwalen:
- een beter dag-nacht ritme en betere slaap
- een verlaagd valrisico
- een verlaagd risico op het ontwikkelen van dementie door het op peil houden van visuele prikkels en details
Wanneer moet een cataract geopereerd worden?
Er zijn in de praktijk twee duidelijke redenen om een cataract te opereren:
- het verminderde zicht verstoort de levenskwaliteit van de patiënt, of zorgt voor onveilige situaties
- de dikte van de lens geeft aanleiding tot oogdrukstijging (glaucoom)
In alle andere gevallen is het aan de patiënt om het optimale moment te bepalen waarop die een ingreep wenst.
Wordt de operatie niet moeilijker naarmate de tijd vordert?
Neen. In West-Europa, waar zonneblootstelling een minder belangrijke rol speelt bij cataractvorming, wordt een cataract zelden zo hard dat de oogarts in de problemen komt, of het risico op complicaties groter wordt. Dit is pas het geval in een stadium waarbij het oog nog heel weinig ziet. In België zien we dit zelden voor de leeftijd van 90 jaar in ogen die voor de rest in goede gezondheid zijn.
Kan het dan toch te laat zijn?
Liefst opereren we cataract als de patiënt goed kan meewerken. Dan kan de ingreep zonder problemen onder plaatselijke verdoving plaatsvinden, zonder risico's voor lichaam en geest.
Spijtig genoeg valt het nog altijd voor dat bij een hoogbejaarde patiënt met dementie een ernstige cataract niet is opgemerkt, en de patiënt om andere medische redenen geen volledige verdoving mag ondergaan. Of de patiënt mag wel onder verdoving, maar kan ernstig verward zijn nadien.
